Jubileusz 40-lecia powstania Zbiornika Wodnego Siemianówka
W sobotę 24 czerwca 2017 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku - Beata Bezubik uczestniczyła w konferencji z okazji jubileuszu 40-lecia powstania Zbiornika Wodnego Siemianówka.
Konferencję zorganizowali: Marszałek Województwa Podlaskiego, Burmistrz Miasta Michałowa oraz Wójt Gminy Narewka.
Podczas uroczystości prof. Adam Dobroński oraz prof. Oleg Łatyszonok wygłosili referat „Wieś Łuka. Architektura Pamięć – Trwanie Miejsca”. Następnie Leon Chlabicz – Kierownik Oddziału Terenowego Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Siemianówce przedstawił prezentację multimedialną „Zbiornik wodny Siemianówka”. Uczestnicy jubileuszu mieli okazję spotkać się z autorem Aleksandrem Kardaszem, który zaprezentował swój album „Obraz którego nie ma – Zalew Siemianówka” oraz zobaczyć występ zespołu Art Pronar z Narwi.
Trochę historii:
W latach 50. i 60. XX wieku odnotowano występowanie znacznych deficytów wodnych w dorzeczu górnej Narwi. W związku z tym, w regionalnym planie perspektywicznym gospodarki wodnej byłego województwa białostockiego z 1964 roku (obecnie część województwa podlaskiego), podjęto studia nad lokalizacją i określaniem pojemności zbiornika wodnego niezbędnego do pokrycia tych deficytów. W trakcie tych prac wybrano położenie zbiornika w rejonie wsi Siemianówka.
Pierwsze prace rozpoczęto w maju 1977 roku. Pierwotne plany zakładały, że Zalew Siemianówka będzie spełniał następujące funkcje: zgromadzenie wody do nawodnień rolniczych w dolinach górnej Narwi, Supraśli oraz zmeliorowanych terenów Bagno – Wizna, zabezpieczenie wody dla potrzeb Białegostoku i Łap, zwiększenie przepływów niżówkowych w Narwi i Supraśli, aktywizacja gospodarcza terenów wokół zbiornika, stworzenie warunków rozwoju ośrodków wypoczynkowych i sportów wodnych dla potrzeb Białostockiego Okręgu Przemysłowego i miasta Hajnówki, prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej.
Z czasem jednak, ze względu na wzrost znaczenia ochrony przyrody i powstania kilku parków krajobrazowych, m.in. w dolinie Narwi utworzono Narwiański Park Krajobrazowy, w planach nastąpiły zmiany. Pod budowę zalewu wykupiono i wywłaszczono 289 gospodarstw z ośmiu wsi, z których: Rudnia, Garbary, Bołtryki, Łuka i Budy uległy całkowitej likwidacji. Na potrzeby wysiedlonych wybudowano dwa osiedla mieszkaniowe: w Michałowie (30 mieszkań) i Bondarach (135 mieszkań). Powstała także wieś Nowa Łuka.
Powierzchnia zalewu wynosi 3250 ha (Jezioro Wigry jest mniejsze o ponad 1000 ha). Powierzchnia maksymalna zbiornika osiąga 32,5 km2, natomiast minimalna - 11,7 km2. Średnia głębokość przy napełnieniu całkowitym wynosi 2,5 m, maksymalna 7,0 m. Przy minimalnym napełnieniu odpowiednio: 1,5 m i 4,1 m. Długość zbiornika osiąga maksymalnie 13,5 km przy szerokości 1,4 km.
Zalew upodobała ogromna ilości ptactwa wodnego i błotnego - dzięki stworzeniu korzystnych warunków do jego bytowania. Wysuwane były sugestie objęcia wschodniej części zbiornika z przyległym terenem ochroną prawną - jako ostoja dzikiego ptactwa i rezerwat przyrody. Plany te jednak upadły ze względu na późniejsze poczynania naukowców i gospodarzy zalewu.